မတရားတဲ ့အမိန့္ဟူသမွ်........တာ၀န္အရဖီဆန္ၾက

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင္႔အေရး ေၾကညာစာတမ္း

၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ညီလာခံ အစည္းအေ၀းၾကီးက လူ႔အခြင္႔အေရး ေၾကညာစာတမ္းၾကီးကို အတည္ျပဳ၍ ေၾကညာလုိက္ရာထုိေၾကညာစာတမ္းၾကီး၏ စာသားသည္ေနာက္စာမ်က္ႏွာ မ်ားတြင္ အျပည္႔အစံုပါရွိသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ရာဇ၀င္တင္မည္႔ ေၾကညာခ်က္ကို ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ဤညီလာခံအစည္းအေ၀းၾကီးက ကမၻာ႔ကုလသမဂၢအဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံ အားလံုးအား ထိုေၾကညာစာတမ္းၾကီး၏ စာသားကိုအမ်ားျပည္သူတို႔ ၾကားသိေစရန္ ေၾကညာပါမည္႔အေၾကာင္းကို လည္းေကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ႏိုင္ငံမ်ား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ နယ္ေျမမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အဆင္႔အတန္းကုိ လုိက္၍ ခဲြျခားျခင္း မျပဳဘဲအဓိကအားျဖင္႔ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင္႔ အျခားပညာေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ထုိေၾကညာစာတမ္းၾကီးကုိ ျဖန္႔ခ်ိ ေ၀ငွ ေစရန္၊ ျမင္သာေအာင္ ျပသထားေစရန္၊ဖတ္ၾကားေစရန္ႏွင္႔ အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္း ေဖာ္ျပေစရန္ ေဆာင္ရြက္ပါမည္႔ အေၾကာင္းျဖင္႔ လည္းေကာင္း ဆင္႔ဆို လုိက္သည္။

စကားခ်ီး

လူခပ္သိမ္း၏မ်ိဳး႐ိုးဂုဏ္သိကၡာႏွင္႔တကြ လူတုိင္းအညီအမွ်ခံစားခြင္႔ရွိသည္႔ အခြင္႔အေရးမ်ားကို အသိအမွတ္ ျပဳျခင္းသည္ လူခပ္သိမ္း၏လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈတို႔၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ လူ႔အခြင္႔ေရးမ်ားကို အေရးမထား မထီေလးစား ျပဳျခင္းသည္ လူခပ္သိမ္း၏ အက်င္႔သိကၡာကို ခ်ိဳးေဖာက္ ဖ်က္ဆီးတတ္သည္႔ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ အျပဳအမႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ႔ေသာ ေၾကာင္႔လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္စြာ ဖြင္႔ဟေျပာဆုိႏုိင္မႈ လြတ္လပ္စြာ သက္၀င္ ယံုၾကည္ႏိုင္မႈ၊ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ ခ်ိဳ႕ငဲ႔ျခင္းတို႔မွ ကင္းလြတ္စြာ အသက္ေမြးႏိုင္မႈတို႔ကို ခံစားရယူႏိုင္ေစမည္႔ ေလာကတစ္ခု ေပၚေပါက္လာရန္အေရးကုိ လူခပ္သိမ္းတို႔က မိမိတို႔၏ အထက္သန္ဆံုးေသာ လုိလားခ်က္ဆႏၵၾကီးအျဖစ္ျဖင္႔ ေႂကြးေၾကာ္ ေၾကညာၿပီးျဖစ္ ေသာေၾကာင္႔လည္းေကာင္း၊ လူခပ္သိမ္းတို႔သည္၊ တရားလက္လြတ္ ႏွိပ္စက္က လူျပဳမႈ၊ အုပ္စိုးမႈႏွင္႔ ဖိစီး ၫွဥ္းပန္းမႈ တို႔ကို ေနာက္ဆံုး မလႊဲသာ မေရွာင္သာ လက္နက္ စြဲကုိင္ကာ ေတာ္လွန္ျခင္း၊ ပုန္ကန္ျခင္းမျပဳေစရန္၊ လူအခြင္႔ေရး မ်ားကို ဥပေဒျဖင္႔ ထိန္းသိ္မ္းကာကြယ္ ေပးရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံေရးကို ပိုမိုတိုးတက္ေစရန္ ႀကံေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔၀င္တို႔သည္ မူလလူ႔အခြင္႔ ေရးမ်ားကို လည္းေကာင္း၊ လူ၏ ဂုဏ္သိကၡာကို လည္းေကာင္း၊ ေယာက်္ား မိန္းမတို႔၏ တူညီသည္႔ အခြင္႔အေရးမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ေလးစားယံုၾကည္ပါသည္ဟု ကုလသမဂၢတြင္ ထပ္မံ၍ အတည္ျပဳ ၿပီးသည္႔ျပင္၊ လူမႈႀကီးပြား တိုးတက္ေရးႏွင္႔တကြ ပုိမုိ လြတ္လပ္ ေကာင္းမြန္ေသာ လူ႔ဘ၀ အဆင္႔အတန္းတို႔ကုိ ျမွင္႔တင္ရန္ သႏၷိ္ဌာန္ခ်ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံတို႔သည္ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ႏွင္႔ပူေပါင္း၍ လူအခြင္႔အေရးမ်ားကိုလည္ေကာင္း၊ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ကမၻာ႔တ၀ွမ္းလံုးတြင္ ႐ိုေသေလးစားက်င္႔သံုး ေစာင္႔စည္း ၾကျခင္းကို အားေပးမည္ဟု ကတိျပဳၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လည္းေကာင္း၊ ထုိေၾကာင္႔ အေထြေထြညီလာခံ က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႔အခြင္႔အေရးေၾကညာစာတမ္းကို လူတိုင္း အဖဲြ႔ အစည္းတိုင္းသည္ အစဥ္ ႏွလံုးသြင္းလ်က္ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးတြင္ အဆိုပါ အခြင္႔အေရးမ်ားနွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ားကို ႐ိုေသေလးစားၾကေစရန္ ဆံုးမ သြန္သင္ျခင္းျဖင္႔ အားထုတ္ ၾကရမည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင္႔ ထုိႏိုင္ငံတို႔၏ အာဏာပိုင္အတြင္းရွိ နယ္ပယ္ဆိုင္ရာ တိုင္းသူျပည္သား မ်ားအား အဆုိပါ အခြင္႔အေရးႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထိေရာက္စြာ သိမွတ္က်င္႔သံုး ေစာင္႔စည္းၾကေစရန္ ျပည္တြင္းျပည္ပဆိုင္ရာ တိုးတက္ေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားျဖင္႔ အားထုတ္ၾကရမည္ဟုလည္းေကာင္း ရည္ရြယ္ၿပီးလွ်င္ လူ႔အခြင္႔အေရး မ်ားဆိုင္ရာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေၾကညာစာတမ္းကုိ ႏိုင္ငံခပ္သိမ္း၊ လူခပ္သိမ္းတို႔ တေျပးညီစြာ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ၾကစိမ္႔ေသာ ငွာ ယခုထုတ္ျပန္ ေၾကညာလိုက္သည္။

အပိုဒ္ ၁

လူတိုင္းသည္ တူညီ လြတ္လပ္ေသာ ဂုဏ္သိကၡာျဖင္႔ လည္းေကာင္း၊ တူညီလြတ္လပ္ေသာ အခြင္႔အေရးမ်ားျဖင္႔ လည္းေကာင္း၊ ေမြးဖြားလာသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုသူတို႕၌ ပိုင္းျခား ေ၀ဖန္တတ္ေသာ ဥာဏ္ႏွင္႔ က်င္႔၀တ္ သိတတ္ေသာ စိတ္တို႔ရွိၾက၍ ထိုသူတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ေမတၲာထား၍ ဆက္ဆံက်င္႔သုံုးသင္႔၏။

အပိုဒ္ ၂

လူတိုင္းသည္ လူ႔အခြင္႔ အေရး ေၾကညာစာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္႔ အခြင္႔အေရး အားလံုး၊ လြတ္လပ္ခြင္႔ အားလံုးတို႔ကို ပိုင္ဆိုင္ ခံစားခြင္႔ရွိသည္။ လူမ်ိဳးႏြယ္အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ အသားအေရာင္အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ က်ား၊ မ၊ သဘာ၀အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ဘာသာစကာားအားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္သည္႔ ဘာသာအားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံေရးယူဆခ်က္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ အျခားယူဆခ်က္အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံႏွင္႔ ဆိုင္ေသာ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ လူမႈအဆင္႔အတန္းႏွင္႔ ဆိုင္ေသာ ဇစ္ျမစ္ အားျဖင္႔ျဖစ္ေစ၊ ပစၥည္း ဥစၥာ ဂုဏ္အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ မ်ိဳး႐ိုးဇာတိအားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ အျခား အဆင္႔အတန္း အားျဖင္႔ ျဖစ္ေစ ခြဲျခားျခင္းမရွိေစရ။
ထို႔ျပင္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ ေနထိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ သို႔တည္းမဟုတ္ နယ္ေျမေဒသ၏ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ စီရင္ပုိင္ခြင္႔ဆိုင္ရာ ျဖစ္ေစ တိုင္းျပည္ အခ်င္းခ်င္း ဆိုင္ရာျဖစ္ေစ၊ အဆင္႔အတန္း တစ္ခုခုကို အေျချပဳ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဒသနယ္ေျမတစ္ခုသည္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ လြတ္လပ္သည္႔ နယ္ေျမ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကုလသမဂၢ ထိန္းသိမ္း ေစာင္႔ေရွာက္ ထားရသည္႔ နယ္ေျမ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကိုယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင္႔ အာဏာတို႔ တစိတ္တေဒသေလာက္သာ ရရွိသည္႔ နယ္ေျမ စသျဖင္႔ ယင္းသို႔ ေသာ နယ္ေျမမ်ား ျဖစ္သည္ ဟူေသာ အေၾကာင္းကုိ အေထာက္အထား ျပဳ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း ခြဲျခားျခင္း လံုး၀ မရွိေစရ။

အပိုဒ္ ၃

လူတိုင္း၌ အသက္ရွင္ရန္လြတ္လပ္မႈခြင္႔ႏွင္႔ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၄

မည္သူကိုမွ် ေက်းကြ်န္အျဖစ္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ အေစအပါးအျဖစ္၊ ႏိုင္ထက္စီးနင္း ေစခိုင္းျခင္း မျပဳရ၊ လူကို ေက်းကၽြန္သဖြယ္ အဓမၼ ေစခုိင္းျခင္း၊ အေရာင္းအ၀ယ္ ျပဳျခင္းႏွင္႔ ထုိသေဘာ သက္ေရာက္ေသာ လုပ္ငန္းဟူသမွ်ကို ပိတ္ပင္ တားျမစ္ ရမည္။

အပိုဒ္ ၅

မည္သူကိုမွ် ၫွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ လူမဆန္စြာ ဂုဏ္ငယ္ေစေသာ ဆက္ဆံမႈ မျပဳရ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ အျပစ္ဒဏ္ ေပးျခင္းမျပဳရ။

အပိုဒ္ ၆

လူတိုင္းတြင္ ဥပေဒအရာ၌ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး အျဖစ္ျဖင္႔ အရာခပ္သိမ္းတြင္ အသိအမွတ္ ျပဳျခင္းကုိ ခံယူပိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၇

လူအားလံုးတို႔သည္ ဥပေဒအရာ၌ တူညီၾကသည္႔အျပင္၊ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကို ျခားနားျခင္း မခံရေစဘဲ တူညီစြာ ခံစားပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။ ဤေၾကညာ စာတမ္းပါ သေဘာတရားမ်ားကို ဖီဆန္၍ ခြဲျခားျခင္းမွ လည္းေကာင္း၊ ထုိသို႔ခြဲျခားျခင္းကုိ လႈံ႕ေဆာ္ျခင္းမွ လည္းေကာင္း၊ ကင္းလြတ္ ေစရန္ အကာအကြယ္ကို တူညီစြာ ခံစားပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၈

ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက ေသာ္လည္းေကာင္း အျခား ဥပေဒက ေသာ္လည္းေကာင္း လူတိုင္းအတြက္ ေပးထားသည္႔ အေျခခံ အခြင္႔အေရး မ်ားသည္ ခ်ိဳးေဖာက္ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ႔ရလွ်င္ ထုိသုိ႔ ခ်ိဳးေဖာက္ဖ်က္ဆီး ေသာ ျပဳလုပ္မႈေၾကာင္႔ ျဖစ္ေပၚလာေသာ နစ္နာခ်က္ အတြက္ ထိုသူသည္ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အာဏာပုိင္တရားရံုးတြင္ ထိေရာက္စြာ သက္သာခြင့္ ရွိႏိုင္ေစရမည္။

အပိုဒ္ ၉

မည္သူမွ် ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာ ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ျဖစ္ေစ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းကုိ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္နွင္ျခင္းကိုျဖစ္ေစ မခံေစရ။

အပိုဒ္ ၁၀

အခြင္႔အေရးမ်ားႏွင္႔ တာ၀န္ ၀တၲရားမ်ားကို အဆံုးအျဖတ္ခံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ျပစ္မႈေၾကာင္႔ တရားစြဲဆိုစီရင္ ဆံုးျဖတ္ခံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ လူတိုင္းသည္ လြတ္လပ္၍ ဘက္မလိုက္ေသာ တရားရံုးေတာ္၏ လူအမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ မွ်တစြာ ၾကားနာစစ္ေဆးျခင္းကို တူညီစြာ ခံစား ပိုင္ခြင္႔ရွိသည္။


အပိုဒ္ ၁၁

(၁) လူအမ်ား ေရွ႕ေမွာက္၌ ဥပေဒအတိုင္း စစ္ေဆး၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္ဟု ထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရသည္႔ အခ်ိန္အထိ ျပစ္မႈႏွင္႔ တရားစြဲဆုိျခင္း ခံရသူတိုင္းသည္ အျပစ္မဲ႔သူဟူ၍ ယူဆ ျခင္းခံထိုက္သည္႔ အခြင္႔အေရးရွိသည္။ ထိုအမႈကို ၾကားနာစစ္ေဆးရာ၀ယ္ စြပ္စြဲခံရသည္႔ ျပစ္မႈအတြက္ ခုခံေခ်ပႏိုင္ရန္ လုိအပ္ေသာ အခြင္႔အေရးမ်ားကုိ ထိုသူအား ေပးၿပီး ျဖစ္ေစရမည္။

(၂) လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ႏိုင္ငံဥပေဒအရျဖစ္ေစ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈမေျမာက္ေသာ လုပ္ရပ္ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈအရ ဆြဲဆိုျပစ္ေပးျခင္း မျပဳရ။ ထို႔အျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္စဥ္အခါက ထိုက္သင္႔ေစႏိုင္ေသာ အျပစ္ဒဏ္ထက္ပိုမိုၾကီးေလးေသာ အျပစ္ဒဏ္ကုိ ထုိက္သင္႔ျခင္းမရွိေစရ။

အပိုဒ္ ၁၂

မည္သူမွ် မိမိသေဘာအတိုင္း ေအးခ်မ္းလြတ္လပ္စြာ ေနထိုင္ျခင္းကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ မိသားစုကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ ေနအိမ္ အသုိက္အ၀န္းကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာေပးစာယူကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မခံေစရ။ ထို႔ျပင္ မိမိ၏ဂုဏ္သိကၡာ ကိုလည္း အထက္ပါ အတိုင္း ပုတ္ခတ္ျခင္း မခံေစရ။ လူတိုင္းတြင္ ထိုသို႔ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမွ ေသာ္လည္းေကာင္း ပုတ္ခတ္ျခင္းမွ ေသာ္လည္းေကာင္း ဥပေဒအရ ကာကြယ္ ပိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၃

(၁) လူတိုင္းတြင္ မိမိ၏ႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ အတြင္း၌ လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ေရႊ႕ေျပာင္း ႏိုင္ခြင္႔၊ ေနထိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

(၂) လူတိုင္းတြင္ မိမိေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္မွ လည္းေကာင္း၊ အျခားတိုင္းျပည္မွလည္းေကာင္း ထြက္ခြာ သြားပိုင္ခြင္႔ရွိသည္႔အျပင္၊မိမိ၏ တိုင္းျပည္သို႔ ျပန္လာ ပိုင္ခြင္႔လည္းရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၄

(၁) လူတိုင္းသည္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ခံေနရျခင္းမွ လြတ္ကင္းရန္ အျခားတိုင္းျပည္ မ်ား၌ ေအးခ်မ္းစြာ ခုိလံႈေနႏိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

(၂) ႏိုင္ငံေရးႏွင္႔ မပတ္သက္သည္႔ ျပစ္မႈမ်ားမွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကုလသမဂၢ၏ ရည္ရြက္ခ်က္ႏွင္႔ သေဘာတရား မႈမ်ားကို ဖီဆန္ေသာ အမႈမ်ားမွ ေသာ္လညး္ေကာင္း၊ အမွန္ ေပၚေပါက္ လာေသာ ျပစ္မႈေၾကာင္႔ တရားစြဲဆိုျခင္း ခံရသည္႔ အမႈအခင္းမ်ားတြင္ အထက္ပါ အခြင္႔အေရးကို အသံုးမျပဳႏိုင္ေစရ။

အပိုဒ္ ၁၅

(၁) လူတိုင္းသည္၊ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ခံယူခြင္႔ရွိသည္။

(၂) ဥပေဒအရ မဟုတ္လွ်င္ မည္သူမွ် မိမိ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံေစရ၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာအခြင္႔အေရးကို လည္း ျငင္းပယ္ျခင္း မခံေစရ။

အပိုဒ္ ၁၆

(၁) အရြယ္ေရာက္ ၿပီးေသာ ေယာက်္ား ႏွင္႔ မိန္းမတုိ႔တြင္ လူမ်ိဳးကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း ကိုးကြယ္သည္႔ ဘာသာကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းျပဳ၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ျခင္း မရွိဘဲ၊ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင္႕ ႏွင္႔ မိသားစုထူေထာင္ႏိုင္ခြင္႔ရွိသည္။ အဆိုပါ ေယာက်္ားႏွင္႔ မိန္းမ တို႔သည္ လင္မယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနစဥ္ အခ်ိန္ အတြင္း၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အိမ္ေထာင္ကုိ ဖ်က္သိမ္း၍ ကြာရွင္းၾကသည္႔ အခါ၌လည္းေကာင္း၊ လက္ထပ္ ေပါင္းသင္း အိမ္ေထာင္
ျပဳျခင္းႏွင္႔ စပ္လ်ဥ္းေသာ တူညီသည္႔ အခြင္႔အေရးမ်ားကို ရရွိထိုက္သည္။

(၂) သတို႔သား ႏွင္႔ သတို႔သမီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵရွိမွသာလွ်င္ ထိမ္းျမားျခင္းကို ျပဳရမည္။

(၃) မိသားစု တစ္ခုသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ သဘာ၀က်ေသာ အေျခခံအဖြဲ႔တစ္ရပ္ျဖစ္သည္၊ ထိုမိသားစုသည္ လူ႔ အဖြဲ႔အစည္းႏွင္႔ အစိုးရတို႔၏ ကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္ျခင္းကို ခံယူခြင္႔ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၁၇

လူတိုင္းတြင္ မိမိတစ္ဦး ခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း ၊ အျခားသူမ်ားႏွင္႔ ဖက္စပ္၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပစၥည္းဥစၥာ တို႔ကို ပိုင္ဆိုင္ရန္ အခြင္႔အေရးရိွရမည္။ ဥပေဒအရ မဟုတ္လွ်င္၊ မည္သူမွ် မိမိ၏ပစၥည္းဥစၥာပိုင္ဆိုင္ခြင္႔ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံေစရ။

အပိုဒ္ ၁၈

လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚ ႀကံဆႏိုင္ခြင္႔၊ လြတ္လပ္စြာ ခံယူရပ္တည္ႏိုင္ခြင္႔ ႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ သက္၀င္ ကိုးကြယ္ႏိုင္ခြင္႔ရွိသည္။ အဆိုပါ အခြင္႔အေရးမ်ား၌ မိမိကိုးကြယ္သည္႔ ဘာသာကို သို႔တည္းမဟုတ္ သက္၀င္ယံုၾကည္ခ်က္ကုိ လြတ္လပ္စြာ ေျပာင္းလဲႏိုင္ခြင္႔ ပါ၀င္သည္႔ အျပင္ မိမိတစ္ေယာက္ ခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အျခားသူမ်ားႏွင္႔ စုေပါင္း၍ျဖစ္ေစ၊ ျပည္သူအမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ မဟုတ္ ဘဲ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ ကုိးကြယ္ေသာ ဘာသာကုိ သို႔တည္းမဟုတ္ သက္၀င္ ယံုၾကည္ခ်က္ကို လြတ္လပ္ စြာ သင္ျပႏိုင္ခြင္႔၊ က်င္႔သံုးႏိုင္ခြင္႔၊ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ ေဆာက္တည္ ႏိုင္ခြင္႔တို႔လည္း ပါ၀င္သည္။

အပိုဒ္ ၁၉

လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ ယူဆႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ ဖြင္႔ဟ ေဖာ္ျပႏိုင္ခြင္႔ရွိသည္။ အဆိုပါ အခြင္႔အေရးမ်ား၌ အေနွာင္႔ အယွက္မရွိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ယူဆႏိုင္ခြင္႔ ပါ၀င္ သည္႔အျပင္၊ ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္မ်ားကို ေထာက္ထားရန္ မလိုဘဲ သတင္းအေၾကာင္းအရာႏွင္႔ သေဘာတရားမ်ားကို တနည္းနည္း ျဖင္႔ လြတ္လပ္စြာ ရွာယူဆည္းပူးႏိုင္ခြင္႔၊ လက္ခံႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ ေ၀ငွ ျဖန္႔ခ်ီခြင္႔တို႔လည္း ပါ၀င္သည္။

အပိုဒ္ ၂၀

(၁) လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္ ေအးခ်မ္းစြာ စုေ၀းႏိုင္ခြင္႔ ႏွင္႔ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခြင္႔ တို႔ ရွိသည္။

(၂) မည္သူကိုမွ် အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုသို႔ ၀င္ေစရန္ အတင္းအက်ပ္မျပဳရ။


အပိုဒ္ ၂၁

(၁) လူတိုင္းတြင္ မိမိႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၌ ကုိယ္တိုင္ျဖစ္ေစ၊ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္လုိက္သည္႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ တစ္ဆင္႔ျဖစ္ေစ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

(၂) လူတိုင္းတြင္ မိမိ၏ႏိုင္ငံရွိ ျပည္သူ႔ ၀န္ထမ္းအဖဲြ႔၌ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ရန္ တူညီသည္႔ အခြင္႔ အေရးရွိသည္။

(၃) ျပည္သူျပည္သားတို႔၏ ဆႏၵသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ အာဏာ၏ အေျခခံျဖစ္ရမည္၊ အဆိုပါ ဆႏၵကို အခ်ိန္ကာလပိုင္းျခားလ်က္ စစ္မွန္ေသာေရြးေကာက္ပြဲမ်ားျဖင္႔ ထင္ရွားေစရမည္။ ေရြးေကာက္ ပြဲမ်ားတြင္လည္း လူတိုင္းအညီအမွ် ဆႏၵမဲ ေပးႏိုင္ခြင္႔ ရွိရမည္႔အျပင္ ၊ ထုိေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို လ့ွ်ိဳ၀ွက္ မဲေပး စနစ္ျဖင္႔ ျဖစ္ေစ၊ အလားတူ လြတ္လပ္ေသာ မဲေပးစနစ္ ျဖင္႔ျဖစ္ေစ၊ က်င္းပရမည္။

အပိုဒ္ ၂၂

လူတိုင္းတြင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးအေနႏွင္႔ လူမႈေရးလံုျခံဳခြင္႔ရယူပိုင္႔ခြင္႔ရွိသည္႔ အျပင္ႏိုင္ငံေရး ၾကိဳးပမ္းမႈျဖင္႔ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံတကာ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင္႔ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံအသီးသီး၏ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင္႔ လည္းေကာင္း၊ သယံဇာတ အင္အားႏွင္႔လည္းေကာင္း ထုိလူ၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင္႔ စရုိက္လကၡဏာ လြတ္လပ္စြာ တိုးတက္ျမင္႔မားေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္ေသာ စီးပြားေရး၊လူမႈေရးႏွင္႔ ယဥ္ေက်းမႈ အခြင္႔အေရးမ်ားကို သံုးစြဲပိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၃

(၁) လူတိုင္းတြင္ အလုပ္လုပ္ ရန္လည္းေကာင္း၊ မိမိႏွစ္သက္ရာ အသက္ေမြးမႈ အလုပ္ အကိုင္ကုိ လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ရန္ လည္းေကာင္း၊ တရားမွ်တ၍ လုပ္ေပ်ာ္ေသာ အလုပ္ခြင္၏ အေျခအေနကို ရရွိရန္ လည္းေကာင္း၊ အလုပ္လက္မဲ႔ ျဖစ္ရျခင္းမွ အကာအကြယ္ ရရွိရန္ လည္းေကာင္း အခြင္႔အေရးရွိသည္။

(၂) လူတိုင္းတြင္ ခြဲျခားျခင္းမခံရေစဘဲ၊ တူညီေသာ အလုပ္အတြက္ တူညီေသာ အခေၾကးေငြ ႐ိုင္ခြင္႔ရွိသည္။

(၃) အလုပ္လုပ္ကိုင္သည္႔ လူတိုင္းတြင္၊ မိမိႏွင္႔ မိမိ၏ မိသားစုအတြက္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႏွင္႔ ညီေအာင္ ေနထိုင္ စားေသာက္ႏိုင္ရန္၊ စိတ္ခ်ေလာက္သည္႔ျပင္၊ တရား မွ်တ၍ လုပ္ေပ်ာ္သည္႔ လစာေၾကးေငြ ရပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။ လိုအပ္ခဲ႔လွ်င္အျခား နည္းလမ္းမ်ားမွ လူမႈေရး အေထာက္အပံ့ကိုလည္း ထပ္မံ၍ ႐ိုင္ခြင္႔ ရိွသည္။
(၄) လူတိုင္းတြင္ မိမိအက်ိဳး ခံစားခြင္႔ကို ကာကြယ္ရန္ အလုပ္သမား အစည္းအရံုးမ်ား ဖြဲ႔စည္းခြင္႔ ၊ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၄

လူတိုင္းတြင္ သင္႔ျမတ္ေလ်ာ္ကန္စြာ ကန္႔သတ္ထားသည္႔ အလုပ္လုပ္ခ်ိန္ အျပင္၊ လစာႏွင္႔တကြ အခါကာလအားေလ်ာ္စြာ သတ္မွတ္ ထားသည္႔ အလုပ္ အားလပ္ရက္မ်ားပါ၀င္သည္႔ အနားယူခြင္႔ႏွင္႔ အားလပ္ခြင္႔ ခံစားပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၅

(၁) လူတိုင္းတြင္ မိမိႏွင္႔တကြ မိမိ၏ မိသားစု က်န္းမာေရးႏွင္႔တကြ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေရး အတြက္ အစာအဟာရ၊ အ၀တ္အထည္ ေနအိမ္၊ ေဆး၀ါး အကူအညီႏွင္႔ လုိအပ္သည္႔ လူမႈ အေထာက္အပံ႔မ်ား ပါ၀င္ေသာ သင္႔ေတာ္ ေလွ်ာက္ပတ္သည္႔ လူမႈ အဆင္႔အတန္းကို ရယူခံစားခြင္႔ ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ အလုပ္လက္မဲ႔ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မက်န္းမမာ ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္အဂၤါ မစြမ္း မသန္ျဖစ္ေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မုဆုိးမျဖစ္ေသာ္အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အသက္အရြယ္အိုမင္းေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိကိုယ္တိုင္က မတတ္ႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းေၾကာင္႔ ၀မ္းစာ ရွာမွီးႏိုင္ေသာ နည္းလမ္း မရွိေသာ အခါ၌ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေနထိုင္စားေသာက္ေရးအတြက္ လံၿုခံဳစိတ္ခ်ရမႈ အခြင္႔အေရးရွိသည္။

(၂) သားသည္ မိခင္မ်ားႏွင္႔ ကေလးမ်ားသည္ အထူးေစာင္႔ေရွာက္ျခင္းႏွင္႔ အကူအညီေပးျခင္းကို ရခြင္႔ ရွိသည္။ ဥပေဒအရ ထိမ္းျမားျခင္းျဖင္႔ျဖစ္ေစ အျခား နည္းျဖင္႔ ျဖစ္ေစ ေမြးဖြားေသာ ကေလးအားလံုး သည္ တူညီေသာ လူမႈ ကာကြယ္ ေစာင္႔ေရွာက္ေရးကို ရယူ ခံစားၾကရမည္။

အပိုဒ္ ၂၆

(၁) လူတိုင္းသည္ ပညာသင္ ယူႏိုင္ခြင္႔ရွိသည္၊ အနည္းဆံုးမူလတန္းႏွင္႔ အေျခခံ အဆင္႔ အတန္းမ်ားတြင္ ပညာ သင္ၾကားေရးသည္ အခမဲ႔ျဖစ္ရမည္။ မူလတန္းပညာသည္ မသင္မေနရ ပညာ ျဖစ္ရမည္။ စက္မႈလက္မႈပညာႏွင္႔ အသက္ေမြးမႈ ပညာမ်ားကို ေယဘူယ်အားျဖင္႔ သင္ၾကားရယူ ႏိုင္ေစရမည္။ ထို႔ျပင္ အထက္တန္းပညာအတြက္ အရည္အခ်င္းကို အေျခခံျပဳ၍ တူညီေသာ အခြင္႔အေရး ရရွိေစရမည္။

(၂) ပညာသင္ၾကားေရးကို လူသားတို႔၏ စ႐ိုက္လကၡဏာအျပည္႔အ၀တိုးတက္မႈ အျပင္၊ လူ႔အခြင္႔အေရးႏွင္႔ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင္႔ ႐ိုေသ ေလးစားမႈ တို႔ကို ရွင္သန္ဖြံ႔ျဖိဳးလာေစရန္ ရည္ရြယ္၍ သင္ၾကား ေစရမည္။ ပညာသင္ၾကားေရးသည္ ႏိုင္ငံ အားလံုး တို႔တြင္ လည္းေကာင္း၊ လူမ်ိဳးစုမ်ား တြင္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႔မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ အခ်င္းခ်င္းနားလည္မႈ၊ သည္းခံ မႈႏွင္႔ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈတို႔ကုိ အားေပးရမည္။ ထို႔ျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္တံ႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အလို႔ငွါ၊ ကုလသမဂၢ၏ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကိုလည္း ျဖစ္ေျမာက္ ေအာင္ အားေပးရမည္။

(၃) မိဘတို႔တြင္၊ မိမိတို႔၏ ကေလးမ်ား သင္ယူရမည့္ပညာ အမိ်ဳးအစားကုိ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေသာ လက္ဦး အခြင္႔အေရးရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၇

(၁) လူတိုင္းတြင္ သက္ဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈ ေလာက၌ လြတ္လပ္စြာ ပါ၀င္ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ခြင္႔ သုခုမပညာရပ္ မ်ားကိုလြတ္လပ္စြာလိုက္စား ေမြ႔ေလ်ာ္ႏိုင္ခြင္႔၊ သိပံၸ ပညာထြန္းကားေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာ ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ခြင္႔ႏွင္႔ ထုိပညာ၏ အက်ိဳး အာနိသင္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ခံစားသံုးစြဲႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

(၂) လူတိုင္းတြင္ သိပံၸမွ ျဖစ္ေစ၊ စာေပမွျဖစ္ေစ၊ သုခုမပညာမွ ျဖစ္ေစ၊ မိမိကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္ျဖင္႔ႀကံစည္ ဖန္းတီးမႈမွျဖစ္ထြန္းလာသည္႔ ဂုဏ္ႏွင္႔ ေငြေၾကး အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကို ခံစားရယူႏိုင္ရန္ အခြင္႔အေရး အတြက္ ကာကြယ္မႈကို ရရွိရန္ အခြင္႔အေရး ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၈

လူတိုင္းသည္ ဤေၾကညာ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္႔ အခြင္႔အေရးမ်ား ႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ားကို အျပည္႔အစံု ရယူႏိုင္ေသာ လူမႈ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနႏွင္႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနတို႔၏ အက်ိဳးေက်းဇူးကို ခံစားႏိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။

အပိုဒ္ ၂၉

(၁) မိမိ၏စ႐ိုက္လကၡဏာ လြတ္လပ္စြာ ဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္ႏိုင္သည္႔ တစ္ခုတည္းေသာ လူ႔အသိုက္အ၀န္း အတြက္လူတိုင္း၌ တာ၀န္ ရွိသည္။

(၂) မိမိ၏ အခြင္႔အေရးမ်ားႏွင္႔ လြတ္လပ္ ခြင္႔မ်ားကို သံုးစြဲရာတြင္ လူတိုင္းသည္၊ အျခားသူမ်ား၏ အခြင္႔အေရးမ်ားႏွင္႔လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ားကိုအသိအမွတ္ျပဳ၍ ႐ိုေသေလးစားေစရန္အလို႔ငွာ လည္းေကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီက်င္႔သံုးေသာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ကုိယ္က်င္႔တရားအျပင္၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင္႔ ျပည္သူ႔ အက်ိဳး စီးပြား ျဖစ္ထြန္းေရးတို႔ အတြက္၊ တရားမွ်တစြာက်င္႔ ေဆာင္ရန္ အလို႔ငွာ လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒက ျပဌာန္းထားသည္႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားျဖင္႔သာ ကန္႔သတ္ျခင္းခံရမည္။

(၃) အဆိုပါ အခြင္႔အေရးမ်ားႏွင္႔ လြတ္လပ္ ခြင္႔မ်ားကို မည္သည္႔ အမႈကိစၥတြင္မွ် ကုလသမဂၢ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင္႔လည္းေကာင္း၊ အေျခခံမူမ်ားႏွင္႔ လညး္ေကာင္း ဆန္႔က်င္၍ မသံုးစြဲရ။

အပိုဒ္ ၃၀

ဤေၾကညာစာတမ္းပါ အခြင္႔အေရးႏွင္႔တကြ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ား ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္းတို႔ကိုရည္ရြယ္၍၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ အတြက္ ျဖစ္ေစ၊ လူတစ္စုအတြက္ ျဖစ္ေစ၊ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ အတြက္ ျဖစ္ေစ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင္႔ရွိသည္ဟု ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္တိုင္ေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင္႔ရွိသည္ ဟုေသာ္လည္းေကာင္းအဓိပၸါယ္ ပိုင္းျခားေကာက္ယူျခင္း မရွိေစရ။

http://kadaung.iblogger.org/